Nhận định, soi kèo Armenia vs Georgia, 0h00 ngày 21/3: Chủ nhà tự tin

Tôi đã từng đọc nhiều tác phẩm của Somerset Maugham: tất cả đều là bản dịch của Nguyễn Hiến Lê - từ tiểu thuyết giàu chất tự truyện như Kiếp người, tới các tập truyện ngắn mô tả đời sống thực dân trên quần đảo Thái Bình Dương nhưMưahay Những quần đảo thần tiên. Nhưng phải tới khi cùng lúc ba đơn vị xuất bản đều ra mắt Mặt Trăng và Đồng Sáu xu, tôi mới ép mình đọc tác phẩm trứ danh này.

Somerset Maugham (1874-1965) đã nổi tiếng tại miền Nam Việt Nam từ trước năm 1975. Để bạn đọc nhanh nắm bắt, ta chỉ cần biết rằng ông là nhà văn được ưa chuộng nhất trong thời đại mình, và là tác giả được trả tiền nhuận bút cao nhất trong thập niên 1930.

Từng theo học ngành y rồi bỏ ngang sang nghiệp con chữ, ông là một trong những nhà văn sáng tác nhiều, viết đều đều và liên tiếp trong 60 năm: lưu lại một sự nghiệp gồm 25 vở kịch, 30 truyện dài, 120 truyện ngắn và vài tập cảo luận. Không được giới phê bình thời đó đánh giá cao, cho là truyện của ông chỉ toàn kể và kể, không có lập trường tư tưởng, nhưng ông có được điều mọi nhà văn khao khát. Này nhé, danh vọng: tại biệt thư La Mauresque ở Cap-Ferrat ông tiếp những bậc chính khách như Churchill, vua Thuỵ Điển, vua Thái Lan… Giàu có thì ít có nhà văn nào dám so bì: doanh số bán sách cao, các tác phẩm kịch thành công và chuỗi bản thảo chuyển thể thành phim giúp cho khối tài sản của ông lên tới 10 triệu USD vào năm 1960. Muốn gì được nấy: đi du lịch khắp nơi trên thế giới và thích chơi tranh thì tha hồ mua tranh, ông mua một bức của Picasso mà về sau bán đấu giá được tới 1,2 triệu quan Pháp thời đó. (Bạn nào mến mộ thì tìm hiểu thêm về Maugham trong tập tiểu sử Đời nghệ sĩdo Nguyễn Hiến Lê viết).

Ba phiên bản tiếng Việt sách The Moon and Sixpence.

Năm 1916, Maugham du hành tới Thái Bình Dương để tìm tài liệu viết The Moon and Sixpence, dựa trên cuộc đời danh họa Paul Gauguin. Đó là câu chuyện kể - giọng còn mai mỉa nữa - về Charles Strickland (thực chất chính là Gauguin) và số phận con người bị thôi thúc đến mức ám ảnh bởi nhu cầu sáng tạo - bất kể cái giá khắc nghiệt phải trả cho chính mình và người xung quanh. Đang là nhà môi giới chứng khoán trung lưu có vợ đẹp con khôn, sự nghiệp vững vàng cùng cuộc đời được trọng vọng ngưỡng mộ, vậy mà người người đàn ông 47 tuổi, ít nói và tẻ ngắt này lại đột ngột từ bỏ.

"Tôi đã bảo với anh là TÔI PHẢI VẼ. Tôi không thể cưỡng lại chuyện ấy. Khi một người rơi xuống nước, không quan trọng việc anh ta bơi thế nào, giỏi hay dở, mà là phải bơi, bằng không sẽ chết chìm.” trích đoạn sách, Nhà xuất bản Trẻ, trang 85.

Tại một xưởng vẽ tồi tàn ở Paris, Strickland dồn toàn bộ sức lực và thời gian của mình vào vẽ tranh, tuy nhiên ông luôn từ chối bán buôn hay thậm chí là trưng bày tác phẩm của mình dù luôn phải sống trong cảnh cơ hàn thiếu thốn. Nhưng không ai hiểu được giá trị tác phẩm của ông, hệt như trong đoạn hội thoại của nhân vật tôi (thay lời tác giả) với vợ chồng nhân vật Strove:

"Chị nghĩ gì về những bức tranh đó?" Tôi mim cười hỏi chị ta.

"Chúng thật khủng khiếp."

"Chà, em yêu, em không hiểu được đâu."

"Những nhà buôn Hà Lan chẳng phải đều bực bội với mình sao. Họ nghĩ mình đang chơi xỏ họ."

Dirk Stroeve tháo kính ra lau. Gương mặt anh đỏ gay vì bị kích động.

"Sao mình lại nghĩ về cái đẹp, thứ quý giá nhất trên trần đời này, lại giống như một cục đá lăn lóc bên bờ biển để bất cứ ai qua lại cũng có thể hờ hững nhặt lên? Cái đẹp là điều kỳ diệu và lạ lùng mà người nghệ sĩ tạo ra từ mớ hỗn độn của trần thế trong niềm day dứt của tâm hồn. Và khi cái đẹp thành hình, không phải ai cũng hiểu nó đâu. Để nhận ra nó, mình phải đi trên hành trình mạo hiểm của người nghệ sĩ. Đó là giai điệu du dương mà anh ta hát cho mình nghe, và để nghe lại nó trong chính tâm hồn mình, mình cần có kiến thức, sự nhạy cảm và trí tưởng tượng." (bản NXB Trẻ, trang 128).

Trong cơn túng quẫn bởi sự nghèo đói, cùng bản tính ngoan cố muốn lần tìm đến tận cùng khát khao của bản ngã, Strickland cập bến Tahiti, nơi ông miệt mài sáng tác các tác phẩm nghệ thuật phi thường cho đến ngày qua đời vì chứng bệnh phong khiến ông mù cả hai mắt; để lại một di sản nghệ thuật vĩ đại cùng những nỗi trăn trở hoài nghi về sự mâu thuẫn giữa nghệ thuật và nhân sinh, giữa trần tục thực tế và lý tưởng của con người. Nhà văn của chúng ta đã thốt lên rằng:

Tôi tự hỏi phải chăng Abraham đã thật sự làm hỏng bét đời mình. Được làm điều mình muốn, sống cuộc đời khiến mình hài lòng, bình yên thư thái với bản thân, là làm hỏng bét cuộc đời sao? Và trở thành một bác sĩ phẫu thuật nổi tiếng với mức lương mười nghìn bảng một năm cùng một cô vợ xinh đẹp mới là thành công sao? Tôi cho rằng tất cả còn tùy thuộc vào cái định nghĩa mà chúng ta gán cho cuộc đời, tùy vào sự ưu tiên của mỗi người về nhu cầu của xã hội hay nhu cầu của bản nhân. Nhưng một lần nữa, tôi lại giữ im lặng, vì tôi là ai mà lại đi cãi lý với một hiệp sĩ kia chứ? (NXB Trẻ, trang 332).

Tới đây, chắc bạn đã cảm nhận được tựa đề tác phẩm. Liệu sống trên đời này, có mấy ai ngẩng lên ngắm nhìn Vầng Trăng, hay chúng ta cúi xuống nhặt từng Đồng sáu xu lẻ tẻ?

The Moon and Sixpenceđã xuất hiện lần đầu tạ Việt Nam với tên gọi Đời nghệ sĩ- đó là bản dịch của Võ Viết Chuẩn do nhà Ca Dao ấn hành từ năm 1967. Giờ đây khi đọc xong, tôi thực sự hiểu vì sao bản dịch đó lại chọn tên như vậy: quả thực tên gốc tác phẩm rất gợi cảm nhưng chưa đọc thì khó lòng hiểu được.

Còn về Mặt Trăng hay Đồng Sáu xu, tôi chọn gì? Ở tuổi 40, trải qua đôi ba nghề (sắp tới cái tuổi 47 của Strickland), tôi nghĩ thế này: lựa chọn là ở mỗi người, nếu trong anh có cái thôi thúc “Tôi phải vẽ” thì phải đi tới tận cùng đi, phải ngẩng lên nhìn vầng trăng đi, không thì con người ấy không tồn tại được. Và đó chính là người nghệ sĩ. Còn tôi, tôi biết mình không có chất đó đâu, cùng lắm làm đôi ba dòng thơ con cóc, dịch vài ba cuốn truyện, lúc nào cũng thắp thỏm lo toan nhà cửa, đất đai thì thôi hãy cứ cóp nhặt từng đồng sáu xu. Xin nhớ, hạnh phúc là do mỗi người tự quyết định cho mình.

Bài viết của độc giả Nguyễn Tuấn Bình, được gửi từ email "[email protected]".

Twitter nhanh chóng gỡ bỏ đa số các tin nhắn này, nhưng trong một vài trường hợp tin nhắn được gửi lại ngay sau đó bởi cùng 1 tài khoản, cho thấy Twitter không có khả năng kiểm soát hoàn toàn.

Tập đoàn này sau đó phải vô hiệu hóa rộng rãi dịch vụ của mình, trong đó có tính năng duyệt tweet của người dùng trong vòng vài tiếng đống hồ, nhằm ngăn chặn sự lan rộng của vụ lừa đảo. Twitter sau đó đã đăng 1 tweet thông báo đang điều tra thêm về sự việc, đồng thời tìm cách khắc phục. “Bạn sẽ không thể Tweet hay cài lại mật khẩu của mình trong khi chúng tôi kiểm tra và tìm hiều về sự việc này”, công ty nói trong tweet thứ 2. Dịch vụ được khởi động lại vào 8:30 tối thứ Tư giờ địa phương.

Theo điều tra của Twitter, một số nhân viên có khả năng truy cập vào hệ thống bên trong của mạng xã hội này đã bị lộ tài khoản trong 1 vụ tấn công khác nhằm chiếm đoạt thông tin cá nhân. Những kẻ tấn công sau đó đã sử dụng tài khoản truy cập hệ thống trong để tweet từ các tài khoản nổi tiếng.

Jack Dorsey, giám đốc điều hành của Twitter, nói trong post vào tối thứ Tư đây là 1 ngày “khó khăn với chúng tôi ở Twitter. Chúng tôi đều cảm thấy tệ vì những gì đã xảy ra. Chúng tôi đang điều tra và sẽ chia sẻ mọi thứ có thể khi đã hiểu được toàn bộ vấn đề.”

Những kẻ tấn công không sử dụng quyền truy cập để tấn công vào các tổ chức hay cơ sở hạ tầng- thay vào đó chỉ cần Bitcoin. Mặc dù vậy, vụ tấn công vẫn gây quan ngại với các chuyên gia bảo mật bởi điều này có nghĩa hacker có khả năng tàn phá nhiều hơn.

Đã có một số bằng chứng về kẻ đứng sau vụ tấn công. Một trong những nghi phạm hàng đầu của vụ tấn công với mức độ lớn như này là Triều Tiên với tiền sử sử dụng nhiều Bitcoin. Nhưng với bản chất “hiệu quả nhưng đồng thời non nớt”- theo lời 1 quan chức tình báo của Mỹ, thì đây nhiều khả năng là hành động của 1 cá nhân, không phải tổ chức.

Sự việc này không ảnh hưởng tới tài khoản của người được theo dõi và quyền lực nhất Twitter: tổng thống Trump. Sau vụ việc tài khoản của tổng thống Mỹ đã được đưa vào hệ thống bảo mật đặc biệt.

Các chuyên gia an ninh cho biết quy mô lớn của vụ tấn công cho thấy một lỗ hổng bảo mật trong dịch vụ của Twitter, không phải do biện pháp bảo vệ lỏng lẻo của những tài khoản bị tấn công. Ông Alex Stamos, giám đốc viện quan sát Internet Stanford và cựu giám đốc điều hành tại Facebook, cho rằng có rất nhiều giả thuyết khác, nhưng tất cả đều cho rằng kẻ tấn công đã xâm nhập được vào hệ thống của Twitter thay vì tấn công riêng lẻ từng tài khoản.

“Mọi thứ đã có thể tệ hơn rất nhiều. Chúng ta đã may mắn khi đây là việc chúng quyết định làm với quyền lực mà mình có được,” ông Stamos nói.

Những tin nhắn được tung ra là một phương thức lừa đảo đã có từ lâu, trong đó hacker sử dụng tài khoản giả mạo người nổi tiếng để đánh lừa người dùng. Đây là lần đầu tiên tài khoản thật của người nổi tiếng bị sử dụng.

Bitcoin là một phương thức thường thấy trong các vụ lừa đảo tương tự bởi một khi người dùng đã gửi tiền, Bitcoin không được tổ chức nào đứng ra quản lí, sẽ không thể hoàn lại được số tiền đã mất.

Vào tối thứ Tư, túi tiền Bitcoin đưa ra trong những tweet được đăng tải đã ghi nhận hơn 300 giao dịch trị giá 100.000 USD, theo thông tin của website chuyên theo dấu các giao dịch Bitcoin.

Trước đây, Twitter cũng đã xuất hiện các lỗ hổng bảo mật khác. Vào tháng tám năm ngoái, hacker đã xâm nhập được vào tài khoản giám đốc của Twitter, ông Dorsey, và đăng tải thông điệp phân biệt chủng tộc, đe dọa đánh bom. Tài khoản của ông bị đánh cắp sau khi kẻ tấn công chuyển số điện thoại của ông vào một SIM khác, từ đó có thể đăng tweet từ tài khoản này.

Vào tối thứ Tư, thượng nghị sĩ Josh Hawley của đảng Cộng hòa, viết một bức thư tới ông Dorsey nhằm tìm hiểu thông tin về vụ tấn công, bao gồm số lượng tài khoản bị lộ.

Các chuyên gia an ninh mạng nhận định vụ tấn công này cho thấy các trang mạng xã hội hiện nay dễ dàng trở thành mục tiêu tấn công tương tự.

“Điều này đã cho thấy những rủi ro cho cuộc bầu cử sắp tới,” ông Stamos nói. “Twitter đã trở thành nền tảng quan trọng nhất cho các thảo luận giữa các cá nhân có tầm ảnh hưởng tới chính trị, và nó có rất nhiều lỗ hổng.”

Tuấn Vũ (Theo New York Times)

Twitter của Elon Musk, Bill Gates bị hack: Ai cũng có thể rơi vào bẫy của tin tặc

Vụ việc tài khoản Twitter của hàng loạt lãnh đạo công ty công nghệ và người nổi tiếng bị hack cho thấy hacker có thể tấn công bất kỳ ai.